وقتی برای اولین بار ویندوز XP بر روی کامپیوتری نصب می شود، یکی از مسائلی که ذهن را به خود مشغول می کند، سیستم فایل جدیدی به نام NTFS است که می توان از آن استفاده کرد. با اینکه راهنمای ویندوز فواید زیادی را برای NTFS بر می شمرد، انتخاب بین این سیستم فایل و FAT32 با تردید همراه است. بسیاری از کاربران هنگام کار با این سیستم فایل، با مشکلاتی روبرو شده اند و از بکارگیری NTFS ابراز پشیمانی می کنند؛ خلاصه اینکه بسیاری، هیچ دلیل قانع کننده ای برای استفاده از NTFS نمی یابند. بخشی از مشکلاتی که هنگام بکارگیری هر چیز نوی پیش می آید ناشی از عدم آگاهی کافی از جوانب آن و بخشی دیگر ناشی از محدودیت های موجود در آن است. در این مقاله سعی شده است این سیستم فایل از جوانب مختلف بررسی و حتی الامکان محدودیت ها و نکات موجود هنگام استفاده از آن کاملا روشن شود.

در این مقاله، مرجع که تقریبا بیشتر ویژگی های NTFS را پوشش می دهد به عنوان راهنما انتخاب شده و با توجه به آن، تک تک ویژگی ها بررسی شده است. هر ویژگی دقیقا شرح داده و سعی شده است اصطلاحات بکار رفته در توضیح هر ویژگی کاملا تبیین شود. سپس چگونگی استفاده از ویژگی مطرح شده است. البته برای بکارگیری بعضی ویژگی ها اصلا رابط گرافیکی وجود ندارد و برای بعضی دیگر هیچ راهی به جز برنامه نویسی نیست. سعی شده است ریشه ی مشکلاتی که هنگام کار با NTFS پیش می آید کاملا مشخص و راهکارهای پیشگیری از آن مطرح شود. بدین منظور، با جستجو در مراجع مختلف، صفحات اینترنتی حاوی اطلاعات مفید جمع آوری شده و پس از بررسی تعدادی از این صفحات برای تهیه مقاله برگزیده و طبقه بندی موضوعی شده است. پس از آن، مقاله به رشته تحریر در آمده است.

یکی از مشکلات اساسی در مرحله تحریر مقاله، واژه گزینی برای اصطلاحات نوی بکار رفته در متن بوده است. در بعضی موارد ترجمه ی تحت اللفظی اصطلاح، بکار رفته و در بعضی دیگر، واژه یا عبارتی برگزیده شده که هرچند رابطه ی معناداری با اصطلاح لاتین نداشته ولی مفهوم مطرح شده را به خوبی می رسانده است.

در بخش هایی، خواننده برای مطالعه بیشتر به راهنمای یک برنامه یا دستور ارجاع داده شده است. می توان با وارد کردن نام برنامه یا دستور در راهنمای ویندوز و یا اجرای آن و استفاده از راهنمای موجود به همراه برنامه، به مطلب مورد نظر دست یافت. دستورات معمولا در Command Prompt (محیط text) اجرا می شوند. برای اجرای آن در ویندوز XP کافی است از منوی شروع، به All Programs و سپس Accessories اشاره و Command Prompt را اجرا کرد. راهنمای مختصری از هر دستور با وارد کردن نام دستور و پس آن با فاصله، پارامتر /? نمایش داده می شود.


تلاش شده است مراجع علاوه بر اعتبار کافی، کاملا مرتبط با موضوع مورد بررسی باشند هرچند بدلیل نوی نسبی بعضی ویژگی های این سیستم فایل، مراجع مرتبط و مناسب برای آن ها کم بود. جای تعجب هم نیست که بیشتر این مراجع متعلق به شرکتِ مایکروسافت است. با توجه به اینکه NTFS از زمان ویندوز NT، در حالِ استفاده است، بسیاری از مراجع موجود با توجه به NTFS4 و NTFS5 که در ویندوزهای NT و 2000 پشتیبانی شده به رشته تحریر در آمده و بعضی مطالب و ابزارهای معرفی شده در آن ها قدیمی و منسوخ شده است. به همین دلیل در این مقاله سعی شده است مطالب منسوخ با توجه به مراجع به روز تصحیح شود.

سیر ارائه مطالب در مقاله به صورت لایه لایه است؛ به این معنی که ابتدا کلیات مرتبط با هر موضوع مطرح شده است و خواننده در صورت تمایل می تواند پس از این کلیات به مطالعه ی جزئیات (شامل بعضی مقایسه ها، نکات مرتبط با مسائل سازگاری، بررسی جوانب و مشکلات احتمالی پس از بکارگیری ویژگی و سایر مطالب) بپردازد و یا به بخش های بعدی برود. هر بخش به صورت واحدی مستقل نگاشته شده و خواننده در صورت لزوم به بخش های مرتبط ارجاع داده شده است.

از آنجا که مخاطب این مقاله، همه ی کاربران NTFS هستند، بعضی بخش ها چندین بار بازنگری شده است تا مقاله بدون ورود به جزئیاتی که فهم آن نیازمند دانش ژرف کامپیوتری است بتواند به نحوی شایسته مفاهیم را انتقال دهد. همچنین تلاش شده است زبان نوشتار برای همه کاربران حتی با کمی پیشینه ی کامپیوتری قابل فهم باشد و در عین حال مفید فایده ی کاربران پیشرفته هم افتد. در هر بخش سعی بر رعایت اختصار و اجتناب از پرداختن به مسائل حاشیه ای بوده است. بعضی مطالبِ پیش نیاز یا برخی مسایل حاشیه ای، به صلاحدید در پاورقی شرح داده شده است که جذابیت متن برای خواننده حفظ شود. همچنین معادل های لاتین اصطلاحات در پرانتز آورده شده است. به دلیل تخصصی بودن مسائل مربوط به شبکه های کامپیوتری، در این مقاله از پرداختن به این مسائل خودداری شده است.

شکل های مقاله همچنین برنامه ها و دستوراتی که در متن به آن ها اشاره شده است، مربوط به ویندوز XP است و ممکن است در سایر سیستم عامل ها وجود نداشته باشد.

خلاصه :

از ویژگی های بهبود یافته در ویندوز XP نسبت به 2000 و NT و جدید برای کاربران 98 و Me، پشتیبانی از NTFS (ان تی اف اس) پیشرفته می باشد. NTFS مختصر شده عبارت NT File System به معنی سیستم فایل NT است. سیستم فایل تعریف می کند که سیستم عامل چگونه اطلاعات را روی دیسک بگذارد و سپس آن را بخواند، پاک کند یا جابجا نماید.

با اینکه راهنمای ویندوز فواید زیادی را برای NTFS بر می شمرد، انتخاب بین این سیستم فایل و FAT32 با تردید همراه است.

بسیاری از کاربران هنگام کار با این سیستم فایل، با مشکلاتی روبرو شده اند و از بکارگیری NTFS ابراز پشیمانی می کنند؛ خلاصه اینکه بسیاری، هیچ دلیل قانع کننده ای برای استفاده از NTFS نمی یابند. بخشی از مشکلاتی که هنگام بکارگیری هر چیز نوی پیش می آید ناشی از عدم آگاهی کافی از جوانب آن و بخشی دیگر ناشی از محدودیت های موجود در آن است.

در این مقاله سعی شده است این سیستم فایل از جوانب مختلف بررسی و حتی الامکان محدودیت ها و نکات موجود هنگام استفاده از آن کاملا روشن شود.


مقدمه :

شرکت مایکروسافت سیستم عامل جدید رده ویندوز خود را به نام( Windows XP eXPerience) در سال 2001 و پس از (Windows Me (Millennium به بازار معرفی کرد. مایکروسافت معتقد است این سیستم عامل مهمترین محصول این شرکت پس از Windows 95 است. در کنار خصوصیات جدید رابط کاربر ، این سیستم عامل جدید محیط پایدارتر و قابل اعتماد تری را نسبت به نگارش های پیشین ویندوز ارائه می دهد. ویندوز XP در دو نسخه خانگی (Home edition) و حرفه ای (Professional edition) موجود می باشد. در حالی که نسخه خانگی شامل امکانات گسترده صوتی و تصویری دیجیتال، شبکه خانگی و برقراری ارتباط است، نسخه حرفه ای تمرکز بیشتری بر امنیت و قابلیت اطمینان دارد .

ویندوز XP بسیاری از خصوصیات ویندوزهای 2000 و NT را در فراهم کردن محیطی پایدار (مثلا اگر برنامه ای از کار بیفتد، در بیشتر حالات، می توانید به کار با سایر برنامه ها ادامه دهید) و امن از دستبرد افراد خاطی یا اشتباهات ناشی از سهل انگاری با امکانات لازم برای کاربران خانگی نظیر ظاهر جذاب، بکار گیری ساده و امکانات صوتی تصویری بیشتر در هم آمیخته است. استفاده درست و آگاهانه از این قابلیت ها، کاربر را بی نیاز از بکارگیری چند سیستم عامل برای اهداف مختلف می کند. ولی پیامدهای استفاده نادرست و نا آگاهانه از XP، برای کاربران معمولی، بیشتر از ویندوز 98 یا Me است. بنابراین بهترین کار پیش از بکارگیری قابلیت های جدید این سیستم عامل، بررسی جوانب مختلف استفاده و راهکارهای مقابله با مشکلات احتمالی است.

از ویژگی های بهبود یافته در ویندوز XP نسبت به 2000 و NT و جدید برای کاربران 98 و Me، پشتیبانی از NTFS پیشرفته می باشد. NTFS مختصر شده عبارت NT File System به معنی سیستم فایل NT است. در این مقاله سعی می کنیم به جوانب مختلف این سیستم فایل بپردازیم و ویژگی های پیشرفته آن را تا حد ممکن به دور از پرداختن به جزئیات غیرقابل استفاده، زیر ذره بین بگذاریم.


سیستم فایل (File System)

NTFS

NTFS مختصر شده عبارت NT File System به معنی سیستم فایل NT است و NT هم زمانی به معنی New Technology (فناوری جدید) بود آنگاه که ویندوز NT واقعا یک فناوری جدید به شمار می رفت.

سیستم فایل تعریف می کند که سیستم عامل چگونه اطلاعات را روی دیسک بگذارد و سپس آن را بخواند، پاک کند یا جابجا نماید. از میان سیستم فایل های موجود و آن هایی که در ویندوز XP پشتیبانی می شوند (قابل استفاده اند)، اغلب سیستم فایل های FAT/FAT32 (File Allocation Table) و NTFS برای مدیریت فضای دیسک سخت بکار می روند.

برای ذخیره اطلاعات و نصب سیستم عامل، پیش از هر چیز باید دیسک سخت را پارتیشن بندی کرد. سپس، هر پارتیشن یا Volume را با سیستم فایل دلخواه، فرمت کرد. فهرست درایوهای مختلف در پنجره My Computer این تقسیم بندی را به ما نشان می دهد. (برای فهمیدن سیستم فایل موجود بر روی هر درایو، گزینه Properties را از منوی File انتخاب کنید )

http://www.p30gig.persiangig.com/image/NTFS/1.gif

تذكر: در این متن منظور از «درایو»، volume یا drive است.

عملیات I/O، صرف نظر از سیستم فایل، امکان دسترسی برنامه ها و کاربران به فایل ها را فراهم می کند. با این حال، قابلیت های موجود، به سیستم فایل و سیستم عامل مورد استفاده بستگی دارد.

به همراه ویندوز NT، مایکروسافت سیستم فایل جدیدی به نام NTFS را معرفی کرد. از مهمترین ویژگی های این سیستم فایل می توان به موارد زیر اشاره کرد:

قابلیت بازیابی (Data Recoverability)
انعطاف پذیری در برابر اشکال در ذخیره اطلاعات (Storage Fault Tolerance)
امنیت اطلاعات (Data Security)
فشرده سازی (Compression)
نمایه سازی (Indexing Service)
ردگیری توزیع شده ی پیوندها (Distributed Link Tracking)
قابلیت تطابق بهتر NTFS با درایوهای بزرگ (Better scalability to large drives) (شرح در بخش FAT32 یا NTFS)

در بخش بعدی این مقاله، علاوه بر شرح تفصیلی درمورد هر کدام از این ویژگی ها که در سیستم فایل FAT32 وجود نداشت، به سایر ویژگی های منحصر به فرد این سیستم فایل اشاره می کنیم.

FAT32

نگارش های سیستم فایل FAT32 شامل سیستم فایل های FAT12، FAT16 و FAT32 می شود. در این مقاله منظور، همان FAT32 که است که قابلیت های بیشتری دارد.

در این مقاله به این سیستم فایل نمی پردازیم. اگرچه در جای جای مقاله، مقایسه هایی بین NTFS و FAT32 انجام می دهیم.


FAT32 یا NTFS

سازگاری و رفع اشکال

پیش از تصمیم گیری درباره سیستم فایل، باید مسئله سازگاری را مد نظر قرار داد. در کامپیوتر هایی با چند سیستم عامل مختلف (مثلا XP و 98) راه اندازی می شوند، باید سیستم فایل پشتیبانی شده در همه سیستم عامل ها، یعنی FAT32 را انتخاب کرد. چون این سیستم فایل امروزه در بیشتر سیستم عامل ها پشتیبانی می شود . برای اطلاعات بیشتر به بخش نسخه های NTFS مراجعه کنید.

http://www.p30gig.persiangig.com/image/NTFS/4.JPG

NTFS برای فرمت کردن رسانه های برداشتنی (Removable media - نظیر دیسک فلاپی و CD) قابل استفاده نیست.
در مواقع اضطراری که به هر دلیل راه اندازی سیستم عامل بطور معمول ممکن نیست، در صورت استفاده از دیسک فلاپی راه انداز ، درایوهای NTFS قابل دسترسی نیستند. در این موارد باید از CD راه انداز نصب ویندوز و ابزارهای همراه آن استفاده کرد.
در مورد مشکلات درایوهای NTFS که با ابزارهای ویندوز قابل رفع کردن نباشند، بطور کلی برنامه های کمتری نسبت به FAT32 یافت می شود که بتوانند NTFS ، آن هم جدیدترین نسخه ی آن را ترمیم کنند.
با توجه به تذکرات بالا، در صورت خرابی NTFS که منجر به از کار افتادن سیستم عامل شود، رفع اشکال با مشکلاتی روبرو می شود. بعضی افراد، سیستم عامل خود را بر روی یک درایو FAT32 نصب می کنند. با رفع اشکال درایو FAT32 و راه اندازی سیستم عامل، می توان درایوهای NTFS را رفع اشکال کرد. در این صورت، می توان ویژگی های منحصر بفرد NTFS را برای ذخیره اطلاعات با ارزش بکار گرفت.


قابلیت تطابق بهتر NTFS با درایوهای بزرگ

به جز امکانات منحصر به فردی که تنها با استفاده از NTFS قابل دستیابی است، نکات زیر پیرامون کارایی NTFS قابل توجه است.

FAT32 جدول تخصیص فایل های خود را همیشه در ابتدای فضای درایو قرار می دهد. بنابراین به دلیل نیاز مداوم به روز رسانی این جدول، همیشه یک جریمه ی مسافت وجود دارد. اکنون که درایوهای سخت بسیار بزرگ شده اند، این رفت و برگشت واقعا موجب کاهش کارایی می شود. NTFS با استفاده از روش خاصی برای ذخیره فایل ها سعی کرده است کارایی را در این موارد بالا ببرد.

http://www.p30gig.persiangig.com/image/NTFS/5.JPG

* البته حتی درایوهایی با حجم 10 مگابایت را هم می توان با NTFS فرمت کرد ولی بدلیل فضای سربار بیشتری که NTFS نسبت به FAT32 از درایو اشغال می کند، از فرمت کردن پارتیشن های کوچکتر از 200 مگابایت با NTFS باید پرهیز کرد.

** درایوهای کوچکتر از 512 مگابایت باید با FAT16 یا FAT12 فرمت شوند.
*** 1 Exabyte = 1024 Terabytes = 1024*1024 Gigabytes

نقطه ضعف دیگر FAT32 ذخیره ی ناهوشمندانه فایل بر روی دیسک است به این معنی که به دنبال جای خالی می گردد و فایل را در اولین جایی که پیدا می کند می نویسد و برایش مهم نیست که این فضا برای نگهداری همه ی فایل کوچک باشد و مجبور شود فایل را به چند تکه بشکند و اینجا و آنجای دیسک قرار دهد. به عبارت دیگر، تنها کارایی نوشتن مد نظر است و اصلا مهم نیست که این فایل بعدا قرار است با چه سرعتی خوانده شود. پیامد این امر، بروز مشکلات جدی در زمینه ی چند تکه شدن فایل ها (fragmentation) است که منجر به کاهش بیش از پیش کارایی می شود.

از نقاط ضعفی که در FAT16 وجود داشت و در FAT32 (تقریبا) و NTFS (بطور کامل) رفع شده است، استفاده از کلاسترهای بسیار بزرگ بر روی دیسک های حجیم بود که موجب هدر رفتن زیاد فضای دیسک می شد.

تبدیل به NTFS

برنامه نصب ویندوز XP این امکان را به شما می دهد که درایوهایی که پیش از نصب از FAT32 استفاده می کردند را به NTFS تبدیل (convert) کنید و احتیاجی به فرمت کردن درایو خود بصورت NTFS ندارید و اطلاعاتتان بر روی دیسک باقی می ماند. این کار پس از نصب ویندوز هم ممکن است (البته با استفاده از دستور convert.exe). برای اطلاعات بیشتر به راهنمای ویندوز (برنامه Disk Management یا دستور convert.exe) مراجعه کنید. مرجع [6.b] راهنمای مناسبی برای این کار است.

البته بهتر است ابتدا از اطلاعات خود یک کپی تهیه کنید سپس درایو خود را بصورت NTFS فرمت کنید و تر و تازه شروع کنید تا بهترین کارایی نصیبتان شود. هرچند با تبدیل کردن به NTFS هم می توانید از امکانات آن بهره ببرید.

تنها مدیر سیستم (Administrator) از اجازه های لازم برای فرمت کردن و تبدیل درایوها برخوردار است.